Denk niet meteen aan schreeuwen, met de vuist op tafel slaan of rechtstreeks fysiek geweld. De moderne bullebakbaas zegt vervelende, vaak denigrerende dingen en is daarmee ook heel onuitstaanbaar.

Hoe ga je daarmee om?

1. Sla beleefd terug.
Reageer assertief en overdrijf dit een beetje. Zo betaal je de bullebaas met gelijke munt terug. Assertief reageren kan bijvoorbeeld met een grapje of vanuit het idee dat je boven de bullebakbaas staat.

Bijvoorbeeld:

• Hij: ‘Je mag alles zeggen, als het maar wel zinnig is.’
• Jij: ‘Gelukkig, dan mag ik van jou dus hetzelfde verwachten.’

2. Zeg: ‘ik denk/vind dat …’ of ‘ik voel me …’
Als je baas iets zegt wat jou persoonlijk raakt, benoem dan gerust je gevoel.

Bijvoorbeeld:

• ‘Ik vind het vervelend dat je dat zegt. Ik heb zelf het idee dat dit een goed idee is dat de moeite waard is om serieus genomen te worden.’

3. Reflecteer de negativiteit.
Ook nu leg je de bal weer terug, maar deze keer wat subtieler. Je hoort je baas tekeergaan:

• ‘Kunnen ze nou nooit eens wat goed doen?’
• ‘Guttegut, zeker op cursus geweest?’

Maak dan af en toe een opmerking in de trant van:

• ‘Ach, wat jammer nou.’
• ‘Heel vervelend allemaal.’
• ‘Wat vervelend dat cursussen een bedreiging kunnen zijn.’

4. Gebruik lichaamstaal.
Als je stevige dingen zegt (hoe subtiel ook), is het belangrijk dat je lichaam ook stevigheid uitstraalt. Doe je dat niet, dan neemt de ander je woorden minder serieus. Een stevige houding bestaat onder andere uit:

• Een rechte rug, zowel zittend als staand.
• Houd je schouders parallel met de zijne/hare. Draai dus niet half opzij, want dit suggereert zwakte.
• Houd zo veel mogelijk oogcontact. Als je dat moeilijk vindt, concentreer je dan op een denkbeeldige stip op zijn/haar voorhoofd.

5. Trek aan de bel.
Als niets meer helpt, wordt het misschien tijd om de klok te luiden. De hogere bazen moeten horen wat er zich op je afdeling afspeelt. Bedenkt dat er eerder beweging in de zaak zal komen als je hele afdeling aan de bel trekt. Stel bijvoorbeeld een gezamenlijke memo op, voorzien van genoeg voorbeelden. Uit de memo moet ook duidelijk blijken dat het werk ernstig lijdt onder de bullebak.